آیا تا کنون این سوال از شما پرسیده شده است که شاه و ملکه ادویه ها، چه ادویه و چاشنی هایی هستند؟
در این مقاله قصد داریم تا به این سوال پاسخ کاملی را ارائه دهیم. به طور کلی ادویه ها دارای خواص بسیار زیادی هستند و هر کدام به نوبه ی خود فواید بسیاری را شامل می شوند. ولی در این بین دو ادویه وجود دارند که لقب شاه و ملکه ادویه ها را به خود اخصاص داده اند. فلفل سیاه و زرد چوبه به ترتیب شاه و ملکه ادویه ها هستند و در ادامه به بررسی بیشتر این دو چاشنی مهم می پردازیم. این دو ادویه جزو چاشنی و ادویه های بسیار مهم در آشپزی به شمار می روند.
وقتی به اصطلاح "شاه ادویهها" اشاره میکنیم، بدون شک درباره فلفل سیاه صحبت میکنیم. این ادویه، که به طور گستردهای در سراسر جهان شناخته شده و استفاده میشود، از میوه خشک شده گیاه Piper nigrum به دست میآید و از هزاران سال پیش تا به امروز جایگاه ویژهای در آشپزی و داروهای سنتی دارد.
فلفل سیاه، که بومی منطقه غربی گاتهای هند است، تاریخچهای غنی و طولانی دارد. بیش از ۴۰۰۰ سال پیش، این ادویه برای نخستین بار شناخته شد و به سرعت به یکی از پرارزشترین و گرانبهاترین کالاهای تجاری تبدیل شد. در زمانهای قدیم، فلفل سیاه تنها برای افراد ثروتمند و نخبگان جامعه قابل دسترسی بود و به عنوان ارز استفاده میشد. به عنوان مثال، در دوران روم باستان، ۳۰۰۰ پوند فلفل سیاه به عنوان فدیه برای پایان دادن به محاصره روم توسط هونها پرداخت شد.
این ادویه ارزشمند، به دلیل ترکیبات فعالش مانند پیپرین، دارای خواص آنتیاکسیدانی و ضد التهابی قوی است. تحقیقات نشان دادهاند که فلفل سیاه میتواند به بهبود سطح کلسترول، کنترل قند خون و سلامت مغز و روده کمک کند. همچنین، به دلیل خواص ضد باکتریاییاش، در حفظ و افزایش ماندگاری برخی از مواد غذایی نقش داشته است.
یکی از نکات جالب درباره فلفل سیاه، تنوع رنگی آن است. این ادویه در مراحل مختلف رسیدگی به رنگهای سبز، سیاه و سفید یافت میشود. فلفل سبز از میوههای نارس برداشت میشود و یا به صورت تازه مصرف میشود یا خشک میشود. فلفل سیاه، که رایجترین و پرکاربردترین نوع آن است، از میوههای نیمرسیده برداشت و سپس در آفتاب خشک میشود تا پوست آن چروکیده و سیاه شود. فلفل سفید نیز از میوههای کاملاً رسیده به دست میآید که پوست آنها برداشته میشود و مغز سفید آن خشک میشود.
در آشپزی، فلفل سیاه به عنوان یکی از پایههای اصلی بسیاری از ترکیبات ادویهها مانند گرام ماسالا، پودر کاری و چاشنیهای کجون مورد استفاده قرار میگیرد. این ادویه میتواند به انواع غذاهای گوشتی، سبزیجات و حتی دسرها طعمی خاص و عمیق بدهد. به عنوان مثال، اضافه کردن فلفل سیاه تازه آسیاب شده به استیکهای کبابی، طعم خاکی و تند آن را به خوبی با طعم دودی گوشت ترکیب میکند.
فلفل سیاه نه تنها در آشپزی، بلکه در طب سنتی نیز جایگاه ویژهای دارد. از آن برای بهبود هضم، کاهش التهاب، تسکین مشکلات تنفسی و افزایش جذب مواد مغذی استفاده میشود. این ادویه میتواند به بهبود علائمی مانند نفخ، گاز و سوءهاضمه کمک کند و خواص گرمکننده آن میتواند به تسکین علائم سرماخوردگی و گرفتگیهای سینوسی کمک کند.
هل سبز با نام علمی Elettaria cardamomum یکی از ارزشمندترین و پرطرفدارترین ادویهها در سراسر جهان است و به عنوان "ملکه ادویهها" شناخته میشود. این ادویهی معطر و خوشطعم، بومی جنگلهای استوایی جنوب هند و سریلانکا است و امروزه در کشورهای دیگر مانند گواتمالا و تانزانیا نیز کشت میشود.
هل سبز به دلیل طعم و عطر پیچیدهای که دارد، در انواع غذاهای شیرین و شور استفاده میشود. این ادویه طعمی ترکیبی از شیرینی، تندی و عطری شبیه به اوکالیپتوس دارد و در انواع دسرها، نوشیدنیها، و غذاهای اصلی به کار میرود. از چای ماسالا هندی گرفته تا قهوهی عربی و شیرینیهای اسکاندیناوی، هل سبز نقش مهمی در آشپزی سنتی و مدرن ایفا میکند.
هل سبز تنها به دلیل طعم و عطرش محبوب نیست.
این ادویه خواص درمانی بسیاری نیز دارد. از جمله خواص هل سبز میتوان به بهبود هضم، کاهش التهاب، تنظیم فشار خون و حتی خواص ضد سرطانی آن اشاره کرد. تحقیقات نشان دادهاند که ترکیبات موجود در هل سبز میتوانند به بهبود سلامت قلب، کاهش قند خون و افزایش جذب مواد مغذی کمک کنند. هل سبز همچنین در طب سنتی برای درمان مشکلاتی مانند بوی بد دهان، اختلالات گوارشی و حتی افسردگی مورد استفاده قرار میگیرد. جویدن چند دانه هل میتواند بوی بد دهان را از بین ببرد و استفاده از دمنوش هل میتواند در کاهش استرس و بهبود روحیه مؤثر باشد.
کشت هل سبز نیازمند شرایط خاصی است. این گیاه در دماهای بین 15 تا 35 درجه سانتیگراد و در محیطی با بارش مناسب و سایهدار بهترین رشد را دارد. گیاهان هل پس از دو تا سه سال از کاشت شروع به باردهی میکنند و میوههای آنها به صورت دستی برداشت میشود، که همین امر یکی از دلایل قیمت بالای آن است.